nepali guide class 10

निश्चय पनि ‘ हरियो वन नेपालको  धन’ हो।  नेपाल विकास उन्मुख मुलुक हो तर पनि वनमा भने धनी छ। नेपालमा  ठूला-ठूला जंगलहरु छन्, जंगलहरु भएकै कारणले नेपाल प्राकृतिक रूपले सुन्दर देखिएको छ। नेपालमा भएको जंगलको सदुपयोग गर्न सकेमा नेपाल धनी र नेपाली सुख हुन् सक्छन्। वनबाट हामीलाई नेपालीलाई थुप्रे फाइदाहरू छन्। बाँकी कारणले गर्दा समयमा वर्ष भई खेतीपाती हुने गर्छ। सिँचाइको लागि पनि वर्ष हुनु जरुरी छ। वनलाई प्राकृतिक बीमा भन्न सकिन्छ। किनभने बाढी र पहिरोलाई रोक्ने गर्छ। बेला-बेलामा भूक्षय भइरहने गर्छ।  पर्याप्त वन भएको ठाउँमा भू-क्षय हुन सक्दैन। वनबाट अनेकौँ जडीबुटीहरू निस्कने गर्छ। वनबाट नै पशुहरूलाई  घाँस  प्राप्त  हुन्छ।  सलाई बनाउने काठ, चन्दन, रबडको लस्सा, लह, मसला, बास इत्यादि वनबाट प्राप्त हुने गर्छ। वन अध्यात्म कालदेखि नै शान्तिको पुजारी रहेको छ। ऋषि-मुनिहरू अध्यात्म शान्तिको लागि वन-जंगलमै गएर तपस्या  गर्ने  गरेको यथेष्ट प्रमाण धार्मिक ग्रन्थहरूमा पढ्न पाइन्छ। जंगल जंगली जनावर, पक्षीहरूको आरक्षण पनि हो।  दुर्लभ जीवजन्तु वन-जंगलमा नै ...

  सरल जीवन र उच्च सोच हामी सबैमा हुनु पर्छ। केवल जीवित जीवनमा विश्वास गर्नेहरूले मात्र सोच्न सक्छन् र जीवनमा महान कार्यहरू गर्न सक्छन्। जो मानिस सर्ब सम्पन्न छ तर पनि उसमा विचारको कमि छ र अरुलाई सधै तुच्छ सोच राख्छ भने यस्ता मानिसको समाजमा कुनै अस्थित्व हुदैन। त्यस्ता व्यक्तिहरू उनीहरूको इच्छाहरूलाई कृतज्ञतामा र अरूलाई प्रभावकारी बनाउनका लागी व्यस्त छन् र उनीहरूको भौतिकवादी सम्पत्तिहरू देखाउँछन् कि तिनीहरूको सोच यो सीमित हुन्छ। तिनीहरूले उच्च सोच्न वा विस्तृत मानसिकता विकास गर्न सक्दैनन्। अर्कोतर्फ, ती व्यक्तिहरूले बुझ्नका लागि उनीहरूलाई मात्र उनीहरूको आवश्यकताहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्नुपर्छ र हरेक भौतिकवादी कुरा पछि उनीहरूको हृदय एक साधारण जीवनको नेतृत्वको लागि लामो समय पछि जान हुँदैन। तिनीहरू केवल आवश्यकताका चीजहरू किन्न र ध्यान दिन्छन् कि उनीहरूलाई आफ्नो कामको मार्गमा असल मनुष्य बन्न र तिनीहरूको सामान देखाउन नसक्ने फोकस गर्छन्। तिनीहरू उनीहरूको वरिपरी मद्दत गर्न प्रयास गर्छन्, आफैलाई धैर्य कार्यमा समावेश गर्दछ, वातावरण सुधार गर्नका लागि क्रियाकलापहरू बढाउन र महत्त्वपूर्ण रूपमा आ...

  समाजमा हुने समस्यालाई सामाजिक समस्या भनिन्छ। हाम्रो समाजमा धेरै समस्या हुने गर्छ । कहिलेकाही झगडा हुने,भेदभाव गर्ने,अन्धविश्वास गर्ने आदि सामाजिक समस्या हुन् ।आजको दिनमा समाजमा समस्याहरु बढ्दै गएको छ । मनिष आफ्नो स्वार्थको लागि समस्याहरु उत्पन्न गर्छन । जस्तै – गाउँमा मानिसहरुलाई कुनै रोगको सिकार भयो भने अस्पताल नगएर धामी झाँक्री संग उपचार गराउन जानछन् ।यसै कारणले हरेक बर्ष धरै मानिसहरुको मृत्यु हुन्छ । हाम्रो समाजमा हत्याहिंसा,भेदभाव,दाइजो प्रथा,बाल बिवाह,लागु पदार्थ खाने आदि समस्याहरु हुन् ।ती मध्ये एक खतरनाक र अहिले बढी मात्रामा चलेरहेको समस्या लागु पदार्थ हुन्.तिब्र गतिमा बढिरहेको नसालु पदार्थलाई लागु पदार्थ भनिन्छ ।आज यसै कारणले मानिसको जीवनमा असर परिरहेको छ। यो हाम्रो स्वास्थकोलागि एकदमै खतरनाक बस्तु हो। जस्तै गाजा,दृग्स,चरेस,हेरोइने आदि । एस्तो चिज मानिसले खाएको भएर कति मानिसको मृत्यु भएको खबर आउने गरछन् । ढोस्रो समस्या भने हत्याहिंसा हो। आज यो आधुनिक युगमा मानिस आफ्नो स्वार्थ र कमाउनको लागि अरुलाई मर्ने कम गरछन् । समाजमा हत्याहिंसा बढ्दै गइरहेको छ। मानिसहरु पैसाक लागि धनी...

  अनुशासन एक त्यस्तो गुण हो जसद्वारा व्यक्तिले आफ्ना भावनाहरू र व्यवहारलाई नियन्त्रण गर्न सिक्छ। हाम्रो जीवनको हरेक मार्गमा अनुशासन अत्यन्त मूल्यवान छ। यसले व्यक्तिलाई जीवनमा प्रगति गर्न र सफलता प्राप्त गर्न प्रेरित गर्दछ। हामीले स्कूल, घर, कार्यालय, संस्था, कारखाना, खेल मैदान, रणभूमि वा अन्य स्थानमा अनुशासनको पालना गर्नुपर्दछ। अनुशासनले हामीलाई परिपक्व,सोच्न कार्य गर्न र जिम्मेवार निर्णयहरू लिन सक्षम गर्दछ। यसले हामीलाई आत्म-संचालित, आत्म-नियन्त्रित र आत्म-निर्देशित व्यक्ति बनाउँछ। यसले हामीलाई जिम्मेवार र प्रधान व्यक्ति बनाउँछ। अनुशासनलले एक व्यक्तलाई सफल पार्नको लागि प्रेरित गर्न र उसको जीवनमा प्रगति गर्न ठूलो र महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। अनुशासनले एक व्यक्तिको चरित्र निर्माण गर्दछ। अनुशासन बिना, एक व्यक्तिको जीवन सुस्त र निष्क्रिय हुनेछ।अनुशासनको पलना गर्ने व्यक्तिले समाजमा उच्च पद र प्रतिष्ठा प्राप्त गर्दछ। अनुशासनको क्षेत्र ज्यादै फराकिलो पनि छ।घरपरिवारदेखि लिएर समाज, धर्म, संस्कृति, राजनीति, वित्त आदि सबै क्षेत्रमा अनुशासन चाहिन्छ । अनुशासन सामाजिक जीवनको एक अत्यावश्यक गुण ह...

  विद्यार्थी भन्नाले विद्यालय तथा विश्वविद्यालयमा गएर औपचारिक रूपमा अध्ययन कार्यमा लाग्ने मानिसलाई जनाइन्छ । विद्यालय जान थालेका चार पाँच वर्षको बालबालिका देखि विश्वविद्यालयका विद्यार्थी समेत विद्यार्थीको समूहमा पर्दछन् । विद्यार्थी जीवन महत्वपूर्ण समय हो । यो ज्ञानआर्जनको समय हो । यदि हामीले यो जीवनमा विद्यार्थी जीवनमा धेरै ज्ञान आर्जन गरेमा हाम्रो जीवन सुखी बन्न सक्छ । विद्यार्थी जीवनमा पाएको उपलब्धिले नै हाम्रो भविष्य राम्रो हुन्छ । जब कुनै विश्वविद्यालयबाट पढ्न सुरू गरेर विभिन्न कलेज हुँदै विश्वविद्यालयमा पुगेर आफ्नो विद्यार्थी जीवन पूरा गर्छ। विद्यार्थी जीवन मानिसको जीवनको सबैभन्दा महत्वपूर्ण समय हो । एउटा विद्यार्थीले अहिलेको समयको सदुपयोग गरेर नै भविष्यमा महान् व्यक्ति बन्न सक्छ। विद्यार्थी आफूले पाएको ज्ञानबाट सन्तुष्ट हुनुहुँदैन । विद्यार्थी मेहनती र जिज्ञासु प्रकृतिको हुनुपर्छ । जुन विद्यार्थी अनुशासनको पालना गर्छ । जसले समयको पालना गर्छन्, जुन विद्यार्थी नियमित विद्यालय जान्छन्, जुन विद्यार्थी आफ्ना अभिभावक तथा अग्रजको निर्देशन मान्छन् ती विद्यार्थी नै असल विद्यार्थी हुन...

  समय भनेको बेला, काल र क्षण पनि हो । समयलाई देख्न र छुन सकिँदैन । अनुभव मात्र गर्न सकिन्छ । समयको सुर र अन्त्यका बारेमा भन्न सकिन्न । मानिसले समयलाई आफ्नो सुविधाका लागि सेकेन्ड, मिनेट, घन्टा, दिन, हप्ता, महीना र वर्ष भनेर वर्गीकरण गरेका छन् । समय निरन्तर रूपमा चलिरहन्छ। यो कहिल्यै रोकिँदैन। समयको पालना नगर्नाले मानिस पछाडि पर्ने हुनाले मानिसका लागि समयको धेरै महत्व छ। आजको बालक समय बित्दै जाँदा युवा, वृद्ध बन्दै जान्छ र एकदिन मृत्युको मुखमा पुग्छ । मानिसले बिहानको सुर्योदयसँगै आफ्नै क्रियाकलाप सुरू गर्छ अनि विद्यालयमा पुग्छ भने शिक्षक पनि ठिक समयमा कक्षाकोठामा प्रवेश गर्छ। किसान पनि आफ्नो खेतबारीमा काम गर्न ठिक समयमा त्यहाँ पुग्छ । जो मानिसले समयको पालना गर्दैन त्यसले आफ्नो गन्तव्य भेट्टाउँदैन। समयको परिवर्तन सँगै मानिसले आफ्नो जीवन शैलीमा परिवर्तन ल्याउँछ । जाडो याममा बाक्ला वा न्यानो कपडा लगाउनु, गर्मीमा पातला कपडा लगाउनु, समयको परिवर्तनका कारण हुन् । समयको पालना गरेर नै आज संसारमा मानिसहरूले नाम, दाम कमाएका छन् । समयको महत्वलाई बुझेर अगाडि बढ्ने मानिस जनुसुकै क्षेत्रमा पनि सफल ...

  ‘शिक्षा’ भन्ने बित्तिकै स्कूल, क्याम्पस आदिमा र घरमै पनि नियमित रूपले अध्ययन गर्ने-गराउने वा पढेको बन्दोबस्त मिलाउने काम भन्ने बुझिन्छ। सिकेर, पढेर, सुनेर वा अन्य कुनै पनि प्रकारले ग्रहण गरिने सैधान्तिक तथा व्यवहारिक विषयको बोध वा ज्ञान पनि शिक्षा नै हो। ‘शिक्षाको महत्त्व’ भनेको कुनै विषयमा सिकेर पोख्त हुने इच्क्षा वा चाहनाको महत्त्व हो। शिक्षा मानव जातिको तेस्रो चम्किलो आँखा भएकोले आजको युगमा यसको निकै ठूलो महत्त्व रहेको छ। शिक्षा विना मानिस ज्ञानले अन्धो नै हुन्छ। शिक्षा आजका मान्छेको एक महत्त्वपूर्ण गहन नै भएकोले यसको महत्त्व निकै ठूलो छ। हरेक विषयका बारेमा जान्ने-बुझ्ने तीव्र इच्क्षा वा चाहना मानिसमा रहको हुन्छ। यस्तो चाहना राख्नु मानवीय स्वभाव नै हो। मानिस जन्मदेखि उसको मृत्यु नहुन्ज्याललसम्म शिक्षा आर्जन गर्ने क्रम लगातार चालू भइ रहन्छ। मानिसले बालकालमा अरूका बोलेर वा कम गरेका अनुकरणबाट शिक्षा आर्जन गर्दछ। उसले स्कूल र क्याम्पस कक्षामा औपचारिक शिक्षा पाउँछ। त्यसपछि पनि उसको शिक्षा आर्जन गर्ने कार्यचाँहि पुरा भइसकेको हुँदैन। अर्कातिर प्रकृति जगत नै मानिसको सबभन्दा ठूलो शिक्ष...

  सरसफाइ भन्नाले आफू सफासुग्घर रहनु, समयसमयमा नुहाइधुवाइ गर्नु, दाँत सफा राख्नु, नङ काट्नु, सफा लुगा लगाउनु, आफू वरिपरिको वातावरण स्वच्छ सफा राख्नु आदि कुरालाई जनाइन्छ । मानिस मात्र एक प्राणी हो जसलाई मात्र सरसफाइका बारेमा ज्ञान छ। जो मानिस सरसफाइमा ध्यान दिन्छ उसको जीवन स्वस्थ र निरोगी बन्छ। निरोगी भएपछि जस्तोसुकै कामहरू पनि सजिलैसँग गर्न सक्छ । मानिसको स्वास्थ्य राम्रो भएपछि असल विचार आउँछ। जो मानिसले असल बनी असल काम गर्छ त्यो व्यक्ति राष्ट्रको सच्चा नागरिक हो । सरसफाइ मानिसका लागि धेरै आवश्यक छ । सरसफाइमा ध्यान नदिएमा हामी रोगी र दु:खी बन्न सक्छौँ । सुखी र निरोगी भई बाँच्न सरसफाइको महत्वपूर्ण भूमिका हुन्छ । त्यसैले सबै प्रकारका फोहोरबाट बचेर सफासुग्घर भएर बस्नु हाम्रो मुख्य जिम्मेवारी हो । कर्तव्य हो। शौचालय गएपछि होस् वा खाना खानुअघि पछि राम्ररी हात धुने बानी बसाल्नु पर्छ । गर्मीको समयमा आवश्यकताअनुसार दिनदिनै र जाडोको समयमा दुई या तीनपटक नुवाइधुवाइ गर्नुपर्छ । आफूले दैनिक रूपमा प्रयोग गर्ने ब्रस, काइयो, रूमाल, मोजा नियमित रूपमा सफा गर्नुपर्छ । फोहोर जताततै फाल्नु हुँदैन । फोहो...

  विकासका पूर्वाधारहरूमध्ये यातायात पनि एक हो । तर हाम्रा ग्रामीण क्षेत्रहरू यातायातको प्रतीक्षामा मात्र छन् । हाम्रा गाउँहरूको प्राकृतिक जीवनशैली, कृषि व्यवसाय र परिश्रमको महत्त्व प्रशंसनीय छ। तर यति मात्र हाम्रो जीवन होइन । गाउँलाई आत्मनिर्भर बनाउन, उनीहरूको उत्पादनलाई बिक्री गर्न, आवश्यक वस्तुहरूको आयातनिर्यात गर्न र ग्रामीण पर्यटनको गजलाई उठाउन यातायातलाई पहिलो आवश्यकता मानिन्छ । पहाडी सौन्दर्यको बखान गरेर मात्र पुग्दैन, पहाडलाई विकासका दृष्टिले पनि हेर्नुपर्छ। तराई, पहाड र हिमालका गाउँहरू अनेक सुन्दर, शान्त र विशालको कल्पनामा रङ्गिनु मात्र विकासका अनेक कीर्तिमान कायम गर्नु होइन । गाउँको निरीहतालाई अल्झोमा राखेर ग्रामीण मुक्ति र समृद्धि सम्भव छैन । त्यसैले ग्रामीण यातायात सम्बन्धी छुट्टै नीति अवलम्बन गर्नुपर्छ । गाउँको आधारभूत आवश्यकता पूरा गर्न पनि यातायातलाई उपेक्षा गर्न सकिँदैन । विकास र विनाशको दोसाँधमा उभिएका गाउँहरूलाई त्राण चाहिएको छ, प्राण चाहिएको छ अनि विकासको दिगो प्रमाण चाहिएको छ । प्राकृतिक प्रेमको गुणगान गाएर मात्र हुँदैन, त्यहाँका भोका पेट, नाङ्गा शरीर र आश्रयविहि...

  Ah Mee often wished that she could have some fun like other girls. Some of her friends, she knew, were always going to see the latest films, eating meals in most expensive restaurants and always wearing smart clothes. Ah Lan, for example, had at least three party dresses and many cheongsams. "My life is all work," Ah Mee said to herself one day. It was indeed all work, because Ah Mee's mother was dead and so, as well as working hard all day in a departmental store in the large town in which she lived, Ah Mee had to look after her father. She cooked all his meals and kept the house spotlessly clean. But she did not want to spend all her life doing this and so at night, when everything else was done, she was teaching herself to type and to do shorthand. She went to classes for this in the evenings sometimes and on her day off as well. One day, I will get a really good job as a secretary to an important man, she used to think. Then I will have much more money and I will be...

  Education is an important requirement for human life. It is as much necessary as food, cloth and shelters. Women who cover half of the present total population must not be left uneducated and in darkness. Their duties do not end in cooking and feeding. A woman of a house has a much wider range of work to do than a man has. She has a greater need of education than a man does. It is thought that both man and woman must be equally educated and they are like the two wings of a bird. It is true that a home is the first school of every child and the mother is the first teacher. She must know how to nurse and take care of the child. The mother teaches her child what to do and what not to do. A well-educated mother can give a good environment to her child for well growth and for better education. Because of the polite behavior and the diplomatic speech, a well-educated woman can keep the house in right order, in peace and in happiness. She can also help the family with financial support ...

  Introduction Yoga, often described as a 5,000-year-old practice, is a profound and ancient system that encompasses physical, mental, and spiritual dimensions. Originating in the Indian subcontinent, it has transcended boundaries and cultures to become a global phenomenon. This essay explores the multifaceted aspects of yoga, shedding light on its history, physical and mental benefits, and its relevance in the modern world. Historical Roots The origins of yoga can be traced back to the ancient Indus Valley civilization, with the first written records found in the form of Sanskrit texts, such as the Yoga Sutras of Patanjali. These texts serve as a foundational guide to yoga philosophy and practice. Yoga has evolved over millennia, absorbing influences from various schools of thought and spiritual traditions. It encompasses a wide array of practices, including Hatha yoga (physical postures), Bhakti yoga (devotion), Jnana yoga (knowledge), and Karma yoga (selfless action). The rich t...

  Introduction Science and technology are two intertwined pillars that have shaped the course of human civilization for centuries. They have propelled us from an era marked by primitive tools and rudimentary knowledge to a modern age characterized by space exploration, advanced medical treatments, and instantaneous global communication. This essay explores the profound impact of science and technology on society, highlighting their roles in innovation, healthcare, communication, and addressing global challenges. Science: The Pursuit of Knowledge Science is the systematic pursuit of knowledge through observation, experimentation, and analysis. It is a dynamic process that has expanded our understanding of the natural world, uncovering the fundamental principles that govern the universe. Science encompasses various disciplines, including physics, chemistry, biology, astronomy, and more. These disciplines have led to groundbreaking discoveries and technological advancements. Technolog...

  Introduction Global warming, an escalating environmental crisis, has emerged as one of the most pressing challenges facing humanity in the 21st century. It refers to the long-term increase in Earth's average surface temperature due to the accumulation of greenhouse gases in the atmosphere. This phenomenon poses severe threats to the planet's ecosystems, weather patterns, and the well-being of all living beings. This essay will delve into the causes, consequences, and potential solutions to combat global warming. Causes of Global Warming Greenhouse Gas Emissions: The primary cause of global warming is the release of greenhouse gases into the atmosphere. Carbon dioxide (CO2), methane (CH4), and nitrous oxide (N2O) are the most significant contributors. Activities such as burning fossil fuels for energy, deforestation, and industrial processes release these gases, trapping heat from the sun and leading to a gradual rise in Earth's temperature. Deforestation: Trees play a vit...